واکسن چیست؟
فراورده های میکروبی یا ویروس های ضعیف شده مولد بیماری یا میکروب ضعیف شده را واکسن می نامند. پس از تزریق واکسن، بدن ماده ای به اسم پادتن می سازد که کودک را در برابر آن بیماری ایمن می سازد.
نوزادانی که تازه به دنیا آمده اند به علت بیماری های گوناگون و باکتری ها و ویروس هایی که هر روز شکل جدیدی بخود می گیرند باید واکسینه شوند. ولی احتمالا بسیاری از شما ندانید که این واکسن ها دقیقا در چه سنی و برای مبارزه با کدام بیماریها به نوزاد زده میشوند . 7 واکسن ضروری و اولیه ای که هر کس در دوره نوزادی و کودکی باید بزند عبارتند از :
۱- واکسن بدو تولد: واکسن سل( ب. ث. ژ)، واکسن سه گانه (دیفتری، کزاز، سیه سرفه)
۲- واکسن دو ماهگی: واکسن دو ماهگی شامل واکس پنجگانه ( دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پنومونیه)- قطره خوراکی فلج اطفال
۳- واکسن چهار ماهگی: پنجگانه (دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پنومونیه)- قطره خوراکی فلج اطفال- IPV( فلج اطفال تزریقی)
۴- واکسن شش ماهگی: پنجگانه ( دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پنومونیه)- فلج اطفال
۵- واکسن دوازده ماهگی: MMR (بر ای سرخک، سرخجه و اوریون)
۶- واکسن هجده ماهگی: سه گانه- فلج اطفال- MMR
۷- واکسن شش سالگی: سه گانه- فلج اطفال
مراقبت های پس از واکسن
بروز تب بعد از واکسیناسیون در بچه ها طبیعی است و نباید بیش از حد مضطرب شد و برای بهبود هرچه سریعتر نوزادان باید :« پس از هر واکسیناسیون، روز اول کمپرس با حوله سرد و روز دوم کمپرس با حوله گرم روی جای واکسن بگذارید. مادران باید بدانند درد و تورم و تب برای دو سه روز پس از زدن واکسن وجود دارد که در این صورت باید از قطره استامینوفن استفاده کرد. پس از واکسن 12 ماهگی، علایم تب پس از 1 تا 2 هفته در کود بروز میکند. پس از واکسن 18 ماهگی 2 تا 3 روز اول تب در بچه بروز میکند و همچنین پس از 1 تا 2 هفته امکان دارد مجدد تب داشه باشد. درصورتی که بعد از یک تا دو هفته علایم آبریزش بینی، تب، ورم گلو و مخصوصا ضایعات پوستی بصورت دانه های ریز همراه با تب بروز کرد، باید به مرکز بهداشت مراجعه شود زیرا امکان دارد بچه مشکوک به بیماری سرخجه باشد.»
پس از هر واکسیناسیون، روز اول کمپرس سرد و روز دوم کمپرس گرم روی جای واکسن بگذارید
مادران نباید هرگز تب کودک بعد از واکسن زدن را سرسری بگیرند زیرا امکان دارد ، اکسیژن به مغز وی نرسد و بچه تشنج کند. پس باید مادران کودکانی که پس از واکسن زدن درجه تبشان بالا میرود و به حد خطرناک میرسد باید هرچه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنند.
برای کاهش تب کودک چه باید کرد؟
لباس های خنک و راحت به وی بپوشانید و به هیچ وجه به لباس های تنگ و محکم نپوشانید.
از داروی اختصاصی کاهش تب استفاده کنید مانند استامینوفن و یا ایبوپروفن. میزان لازم برای دادن استامینوفن بستگی به وزن کودکتان دارد. یک ساعت پس از دادن دارو، مجدد دمای بدن وی را چک کنید .
بعد از واکسیناسیون ممکن است بسیار گریه و بی قراری کند زیرا هم درد دارد و هم تب کرده است. برای کاهش ناراحتی و درد وی باید از استامینوفن با ایبوپروفن استفاده کنید درصورتی کهبی قراری و گریه کودکتان تا 24 ساعت بعد هم ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات تنفسی، خشن شدن صدا، تورم گلو، احساس ضعف، سریع شدن ضربان قلب، سرگیجه و رنگ پریدگی از جمله عوارضی است که میتواند پس از تزریق واکسن به کودک ظاهر شود؛ این را فراموش نکنید که هرگز برای پایین آوردن تب کودک، از آسپیرین استفاده نکنید چرا که عوارضی خطرناک دارد، با مشاده تب بالا در کودک حتما پزشک را مطلع کنید.
برای جلوگیری از عفونت محل واکسن، مادر باید لباس های کودک خود را زود به زود عوض نماید و او را حمام کند. در هنگام حمام کردن دستور خاصی وجود ندارد، ولی از دست زدن به محل واکسن باید خودداری شود و ترتیبی داده شود که کودک نتواند محل واکسن را بخاراند.
منبع:بیتوته