حمله های گاستروآنتریت (التهاب معده و روده ) که موجب اسهال یا استفراغ
یا هر دو می شود در کودکان شایع است. گاستروآنتریت معمولا بیماری خفیفی است
اما گاهی نیز خطرناک است خصوصا در شیرخواران.
شایع ترین علت آن در
کودکان عفونت با ویروس هایی است که از طریق هوا یا با تماس با مدفوع آلوده
منتقل میشوند. گاهی نیز میکروب هایی که از طریق غذا یا نوشیدنیها منتقل
میشود باعث گاستروآنتریت میشود.
علائم بیماری
بعضی یا همه ی علائم زیر 1 تا 5 روز پس از عفونت بروز می کند :
• اسهال
• استفراغ
• بی اشتهایی
• دردشکم
• ضعف
• تب
عوارض بیماری
از دست دادن آب بدن در اثر اسهال یا استفراغ یکی از عوارض خطرناک گاستروآنتریت خصوصا در کودکان خردسال است.
آیا باید به پزشک مراجعه کرد ؟
اگر کودک
شما زیر 2 ماه دارد و مشکوک به گاستروآنتریت هستید فورا با پزشک تماس
بگیرید. در صورت وجود علائم آب زدایی بدن نیز فورا با پزشک تماس بگیرید. در
موارد دیگر میتوان درمان های خانگی را امتحان کرد. اگر حمله گاستروآنتریت
ظرف 24 ساعت فروکش نکرد با پزشک تماس بگیرید حتی اگر علائم خفیف باشد.
چه کمکی میتوانم بکنم؟
برای جایگزین کردن مایعات از دست رفته در اثر اسهال و استفراغ حتما به کودک محلول جایگزینی آب بدن بدهید. اگر کودکتان را کاملا با شیر مادر تغذیه
میکنید ابتدا محلول جایگزینی آب بدن بدهید و فقط اگر گرسنه بود به او شیر
بدهید. اگر علائم فروکش کند میتوانید مقدار محلول را به تدریج طی حدود 5
روز کاهش دهید.
برای نحوه ی درمان شیرخوارانی که با بطری تغذیه میشوند و کودکان سنین بالاتر به جدول زیر مراجعه کنید.
درمان شیرخوارانی که با بطری تغذیه می شوند:
| روز اول |
در 24 ساعت اول به کودک شیر ندهید.به جای آن در فواصل منظم محلول جایگزینی آب بدن بدهید. |
| روز دوم |
در هر نوبت غذا دادن مخلوطی متشکل از دو قسمت محلول جایگزینی آب بدن و دو قسمت شیر خشک بدهید.
|
| روز سوم |
کودک شما قاعدتا باید بهبود کامل یافته باشد و میتوان روال تغذیه ی عادی او را از سر گرفت. |
درمان کودکان سنین بالاتر :
| روز اول |
به جای شیر محلول جایگزین آب بدن یا آبمیوه ی بدون شکر رقیق شده (1قسمت در5 قسمت آب) بدهید.
|
| روز دوم |
میتوانید پوره ی میوه ی بدون شکر و پوره ی سبزیجات را به رژیم غذایی کودک اضافه کنید. |
| روز سوم |
میتوان مرغ و سوپ را به رژیم غذایی کودک اضافه کرد. دادن شیر را نیز میتوان از سر گرفت. |
| روز چهارم |
میتوان نان ، بیسکوییت ، تخم مرغ ، گوشت و ماهی را به رژیم غذایی کودک اضافه کرد. |
| روز پنجم |
کودک شما قاعدتا باید به طور کامل بهبود یافته باشد و میتواند رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرد. |
اگر
کودک از شیر گرفته شده از دستوالعمل های جدول برای کودکانی که با بطری
تغذیه میشوند پیروی کنید. به علاوه روز اول غذای جامد ندهید.
از روز دوم
تا پنجم پوره ی سبزیجات و میوه به کودک بدهید و کم کم مقدار آن را زیاد
کنید و به دنبال آن نیز رژیم غذایی سبکی را برای کودک رعایت کنید. از روز
ششم میتوان رژیم غذایی عادی را از سر گرفت.
پزشک چه کاری ممکن است انجام دهد؟
پزشک
کودک را معاینه می کند و تصمیم می گیرد که درمان در بیمارستان لازم است یا
در منزل. اگر قرار شد کودک در منزل درمان شود نحوه ی مراقبت از او به شما
گفته خواهد شد.
در صورت بستری در بیمارستان ممکن است آزمایش خون برای
تعیین میزان آب زدایی بدن صورت گیرد. ممکن است محلول جایگزینی آب بدن به
شکل تزریقی به کودک داده شود و به مدت 24 ساعت غذا یا نوشیدنی به او داده
نشود. پس از آن محلول خوراکی جایگزینی آب بدن به کودک داده می شود و به
دنبال آن تدریجا غذای عادی به او داده می شود.
پیشگیری از گاستروآنتریت
نمیتوان
از آلوده شدن کودک به ویروس های مولد گاستروآنتریت جلوگیری کرد. اما پس از
آلودگی کودک نسبت به ویروس خاصی که موجب آن شده است مصونیت می یابد.
پیشگیری
از گسترش گاستروآنتریت ناشی از عفونت های میکروبی آسانتر است. مثلا ظروف
تغذیه ی کودک و نیز اسباب بازی های او را قبل از استفاده استریلیزه کنید
سعی کنید همه ی اعضای خانواده
بهداشت شخصی را دقیقا رعایت کنند و غذاها را در دمای مناسب نگهداری کنید.
برای کاهش خطر آلودگی به میکروب سالمونلا اگر به کودک تخم مرغ می دهید آن
را 6 دقیقه بجوشانید تا کاملا سفت شود و مرغ را نیز خوب بپزید.
بیماری
از کودک مبتلا قابل سرایت به دیگران خواهد بود تا اینکه مدفوع او به حالت
عادی بازگردد و تا چند هفته بعد از آن نیز امکان سرایت وجود دارد. بنابراین
باید بهداشت شخصی را کاملا رعایت کنید.
منبع : کتاب همه کودکان سالم اند اگر....
