ورود فرزند چه فرزند اول و چه بعدی‌ها، مقوله مهمی است که کل خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نقش‌های جدید پدر و مادر بودن را برای زن و شوهر رقم می‌زند. برای این مسئله بسیار مهم، چه زن و چه مرد باید از لحاظ بیرونی و درونی آمادگی پذیرش فرزند را داشته باشند. منظور از آمادگی بیرونی، آمادگی لازم برای انجام مسئولیت‌ها به‌عنوان والدین، در نظر گرفتن شرایط مالی و تعهدات سنگینی است که تا پایان زندگی همراهشان است و منظور از آمادگی درونی، شرایط مناسب روحی و روانی پدر و مادر برای ورود عضو جدید به خانواده و کسب آمادگی‌های لازم از جمله اطلاع از روش‌های جدید تربیتی و رشد است. در نهایت زن و مرد برای بچه‌دار شدن باید نسبت به موارد زیر اطمینان داشته باشند:
1- رابطه صمیمی و با ثبات بین زن و شوهر
2- سنجیدن واقع‌بینانه شرایط مالی برای تولد و رشد کودک
3- توافق و آمادگی هر دو طرف برای فرزنددار شدن
4- پذیرش فرزند همان‌طور که هست نه مطابق با رؤیا‌ها و توقعات
5- آمادگی تغییر در تمامی ارکان زندگی (تغییرات فیزیکی و جسمی در مادر، بی‌خوابی‌ها، شب‌زنده‌داری‌ها و...)
دلایل اشتباه برای بچه‌دار شدن
بسیاری از زوج‌ها بدون داشتن آمادگی لازم برای بچه‌دار شدن به دلایل نادرستی تصمیم به بچه‌دار شدن می‌گیرند که عواقب خوشایندی را در برندارد. از جمله تصمیمات نادرست عبارتند از:
- استحکام خانواده و بهبود رابطه زن و شوهر: یکی از جملات رایج و غلط جامعه این است که به زوج‌های جوان می‌گویند «اگر بچه‌دار شوید همه مشکلات شما حل می‌شود» در حالی که برای بچه‌دار شدن، زن و شوهر نیازمند رابطه با ثبات عاطفی هستند. زمانی که زوج‌ها قادر به حل اختلاف زندگی خود نیستند، چگونه می‌توان انتظار داشت با ورود فرزند و مسئولیت‌های جدید قادر به حل و فصل مسائل قبلی باشند.
- اهمیت دادن بی‌دلیل به حرف‌های اقوام و آشنایان: متاسفانه در برخی از خانواده‌ها، این اقوام و اعضای خانواده هستند که به جای زن و شوهر، زمان مناسب بچه‌دار شدن را تایید می‌کنند. مادربزرگی که آرزوی دیدن نوه‌اش را دارد یا پدربزرگی که نوه پسری یا دختری می‌خواهد، خاله و عمویی که در هر مهمانی احتمال باروری و ناباروری را محاسبه می‌کنند و... به یاد داشته باشید این پدر و مادر‌ها هستند که مسئولیت حقیقی رشد و پرورش فرزند را عهده‌دار هستند. مطمئن باشید که بچه‌دار شدن به دلیل حرف‌های دیگران جز پشیمانی سودی نخواهد داشت.
- ایجاد هیجان در زندگی: برخی از زوج‌های جوان هیجانات اولیه تولد کودک، تبریکات و مهمانی‌ها را بر آمادگی خود به‌عنوان والدین در آینده ترجیح می‌دهند. اما این را بدانید که این هیجانات مسئولیت‌های سنگین پشت صحنه فرزندداری بخش بسیار ناچیز است. هرگز نباید به دلیل چشم و همچشمی با دوستان و آشنایان این تصمیم مهم را گرفت.
دلایل صحیح برای بچه‌دار شدن
از دلایل درست و مناسبی که زن و شوهر تصمیم برای بچه‌دار شدن می‌گیرند عبارتند از:
1- احساس نیاز توامان زن و شوهری که در ثبات عاطفی و امنیت مالی کامل هستند.
2- آمادگی زوج‌ها برای ایفای نقش‌های جدید پدر و مادر بودن
3- رسیدن به بلوغ فکری برای قبول مسئولیت سنگین بچه‌دار شدن
مهم ترین نکته‌ها در مورد بچه‌دار شدن
وضع مالی‌تان خوب باشد
این را باید دانست که وضعیت مالی مناسب رابطه مستقیمی با بچه‌دار شدن زوج‌های جوان دارد و بررسی واقع‌بینانه وضعیت مالی با توجه به شأن اجتماعی خانواده از موارد مهمی است که بی‌توجهی به آن زمینه‌ساز بروز مشکلات بسیاری خواهد بود. بهترین شیوه محاسبه وضعیت مالی مناسب برای بچه‌دار شدن این است که زوج‌ها بتوانند وضعیت مالی‌شان را دست‌کم تا 3 سال آینده پیش‌بینی کنند و برای آن برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند و متوجه این موضوع باشند که شرایط غیرمترقبه و خرج‌های ناگهانی، غیرقابل پیش‌بینی است.
در چه سالی بچه‌دار شوید
اینکه زن و مرد باید چند سال پس از تشکیل زندگی، بچه‌دار شوند سؤالی است که نمی‌توان برای آن نسخه واحدی پیچید. زیرا با توجه به‌خصوصیات شخصیتی زن ومرد، شرایط خانوادگی، سن و سال زوج‌ها، جایگاه اجتماعی‌شان، زمان آن متغیر است اما به‌طور کلی پیشنهاد می‌شود که درصورت مهیا بودن شرایط، بین دو تا سه سال پس از ازدواج به ورود فرزند به خانواده خود بیندیشند. یکی از مشکلات رایج بین زن و شوهرهای جوان اصرار یکی از آنها برای بچه‌دار شدن است در حالی که طرف دیگر هنوز آمادگی روانی لازم را برای این مسئله ندارد، در چنین شرایطی پیشنهاد می‌شود به جای تصمیم‌گیری‌های یک‌طرفه و تحت فشار قرار دادن زوج مخالف، از مشاور یا روانشناس کمک گرفته شود تا شرایطی فراهم شود که هر دو نفر آمادگی روحی لازم را برای پذیرش این مسئولیت داشته باشند، زیرا برای پدر و مادر شدن شرایط دو نفر حائز اهمیت است. در غیر این‌صورت با ورود فرزند، هم والدین و هم بچه آسیب می‌بینند.
فاصله سنی مناسب بین فرزندان
تصمیم‌گیری برای داشتن فرزند دوم بیش از فرزند اول اهمیت دارد. زیرا این بار در خانواده علاوه بر پدر و مادر، فرزند اول هم وجود دارد که با توجه به سن اندک خود، مسائل گوناگونی را پیش می‌آورد. زمان فاصله مناسب سنی پیشنهادی بین دو فرزند در بیشتر منابع روانشناسی بین 2 تا 5 سال است که با توجه به شرایط فرهنگی، مالی و تیپ شخصیتی والدین و فرزند اول متغیر است. یکی از مواردی که والدین باید به آن توجه کنند این است که ورود فرزند دوم به خانواده به معنای کم شدن توجه و زمان اختصاص داده شده آنها به فرزند اول است که ممکن است در او منجر به ایجاد احساسات ناخوشایند از جمله حسادت شود. برای کاهش این مسئله پیشنهاد می‌شود پیش از تولد فرزند دوم، درخصوص شرایط جدید به فرزند اول توضیح داده شود و عشق و علاقه کودک را به دوست داشتن خواهر یا برادر جدید پررنگ کرد و از طرفی بلافاصله بعد از ورود فرزند دوم، مسئولیت‌های کوچک و ظریفی درخصوص نگهداری از او را به بچه اول سپرد و باید او را در کارهای مرتبط با فرزند جدید به اندازه توان و علاقه‌اش شریک کرد.
