ظرفیت روانی کودکان به اندازه افراد بزرگسال نیست. برای ترسهایی که بدون علت خاص در بچهها وجود دارد، وارد کردن ناگهانی و تلاش برای درگیر کردن بچهها با آن قضیه و ترساندن کودک برای از بین بردن ترس توصیه نمیشود. این کار نه تنها نتیجه درمانی ندارد بلکه سبب افزایش ترس کودک میشود. باید برای کودکان روش حساسیتزدایی تدریجی را امتحان کنیم.
در روش حساسیتزدایی تدریجی ما ابتدا کودک را با شرایط مشابه آشنا میکنیم.
برخی کودکان از رفتن به آرایشگاه و کوتاه کردن مو میترسند. برای از بین بردن ترس او کافی است بازیای را طراحی کنیم و در آن عروسک یا شخص دیگری مانند یکی از دوستان کودک که از کوتاه کردن مو ترس ندارد را بنشانیم و موهایش را کوتاه کنیم. بعد از اینکه کودک به شکل خفیف با این موضوع آشنا شد بدون اینکه خود او را درگیر کنیم، میتوانیم او را همراه با مادر یا پدر یا دوستان به آرایشگاه ببریم تا شاهد کوتاه کردن موی دیگران باشد تا حساسیت او کم شود بعد آرام آرام میتوان کودک را درگیر کرد و به او کمک کرد تا ترساش از بین برود یعنی به عنوان نمونه ابتدا تنها پایین موها را کوتاه کرد.
نکتهای که نباید فراموش کرد، تشویق کودک است چون توانسته شرایط را تحمل کند، بعد از مدتی حساسیت کودک به این مساله از بین میرود و ترس او کاملا از بین میرود.
در مورد بچههایی که از کوتاه کردن موها بدشان میآید باید گفت هویتها به تدریج در کودکان شکل میگیرد و این شکلگیری ابتدا به ظاهر است بعد مسائل باطنی و درونی شکل میگیرد. بهتر است والدین اجازه دهند کودک در مورد ظاهرش تا حدی که غیرمعمول نیست تصمیم بگیرد.
اگر دختر بچهای تمایل به کوتاه کردن مو ندارد بهتر است با او همگام شویم. ممکن است خانواده روی این موضوع تاکید داشته باشد که موی بلند کودک از نظر نظافت و مرتب کردن سخت است اما در هر صورت میتوان کودک را مسوولیتپذیر کرد. به عنوان نمونه به او گفت اگر موهایت همیشه شانه کرده نباشد نمیتوانیم بیرون برویم یا نمیتوانیم شما را با خود ببریم. باید نظافت و مرتب بودن را به کودک آموزش داد.
در مورد پسربچهها
گرچه تاکید داریم که ظاهر برای ایجاد هویت فردی و اعتماد به نفس مهم است اما این موضوع را هم مدنظر میگیریم که هویت جنسی هم در حال شکلگیری است. از آنجا که شکلگیری جنسی حدود ۲ سالگی شروع میشود لازم است به آنها کمک کنیم هویت جنس خود را بگیرند. در مورد پسربچهها بهتر است با سیستم تشویقی آنها را به گونهای بار بیاوریم که ظاهر خود را شبیه جنس موافق خود یعنی پدر درست کنند.
با روش های زیر می توانید رفتن آرایشگاه را برای کودکان راحت نمایید
۱) ابزار آرایشگری برایش بخرید: قبل از بردن فرزندتان به آرایشگاه، همه وسایل مورد استفاده در کوتاه کردن مو را به او معرفی کنید و مراحل کار را برایش توضیح دهید. می توانید با هم به فروشگاه بروید و برای او شانه، قیچی و پیش بندی خوش آب ورنگ و مورد علاقه خودش تهیه کنید.
۲) زمان مناسبی را انتخاب کنید: چه خودتان بخواهید موهای فرزندتان را کوتاه کنید، چه آرایشگر؛ بالاخره باید کودک را به تدریج در جریان قرار دهید تا آمادگی لازم را کسب کند. به هیچ وجه زمان هایی که می دانید فرزندتان خسته و بی حوصله است (مثلا بعدازظهر ها) برایش وقت آرایشگاه نگیرید. ببینید کوچولوی تان کی سرحال تر است. بعد از خوردن یک صبحانه خوشمزه، شاید زمان مناسبی برای آرایشگاه رفتن باشد.
۳) اولین وقت آرایشگاه را بگیرید: اگر اولین بار است که فرزندتان را به آرایشگاه می برید یا او از آرایشگاه و کوتاه شدن موهایش می ترسد، از قبل ذهن او را آماده و به آرایشگاه و زیبا شدن علاقه مندش کنید. به عنوان نمونه، در اینترنت یا مجلات، عکس هایی را از بچه هایی که موهای شان را کوتاه کرده اند، پیدا کنید و به فرزندتان نشان دهید و در مورد هر مدل مو برایش توضیح دهید. می توانید یک داستان زیبا هم درباره کودکی که به آرایشگاه رفته، برایش بسازید یا به او قول بدهید که بعد از کوتاه کردن موهایش با جایزه ای غافلگیرش خواهید کرد.
۴) دختر بچه ها بیشتر دردشان می آید: معمولا موهای دختربچه ها بلندتر از پسربچه هاست. قبل از رفتن به آرایشگاه، فرزندتان را به حمام ببرید و به موهایش نرم کننده بزنید و در آرایشگاه، خودتان موهایش را شانه کنید تا در اثر بی حوصلگی آرایشگر، موهایش کشیده نشود و گریه و بدقلقی و لج بازی های کودکانه آغاز نشود.
۵) مدل مویی مناسب انتخاب کنید: مدل مویی را که در ذهن دارید، به روشنی برای آرایشگر توضیح دهید و اگر مدل مورد نظرتان خیلی عجیب غریب است، حتما تصویری از آن را پیدا کنید یا خودتان برای آرایشگر بکشید. به علاوه، اگر آرایشگر می گوید مدل خاصی که شما می گویید به صورت فرزندتان نمی آید، پافشاری را کنار بگذارید و با مشورت با آرایشگر، مدلی مناسب انتخاب کنید.
۶) وقتی کوچولو می ترسد: حتما آرایشگر با حوصله ای را انتخاب کنید تا اگر فرزندتان از نشستن بر صندلی آرایشگاه ترسید با او کنار بیاید و اجازه دهد کمی در آرایشگاه بماند تا به محیط عادت کند. اگر کودک را به زور بر صندلی بنشانید و موهایش را کوتاه کنید خاطره ای بسیار بد را در ذهنش ثبت خواهید کرد.
۷) دیگران را برایش مثال بزنید: هنگامی که در آرایشگاه هستید، مشتریان را به او نشان دهید و از زیباتر شدن آنها بعد از کوتاهی مو ها تعریف کنید و به او اطمینان بدهید که کوتاه کردن مو خطری برایش ندارد.
۸) اگر راضی نمی شود: اگر فرزندتان تحت هیچ عنوانی اجازه نمی دهد موهایش را کوتاه کنید و با گریه هایش آسایش دیگران را سلب کرده، با او لجبازی نکنید. یادتان باشد فلز تیزی مانند تیغ و قیچی قرار است نزدیک پوستش بیاید. از آرایشگر معذرت خواهی کنید و او را به خانه ببرید و این بار از او بپرسید از چه می ترسد و سعی کنید دلیل ترس هایش را برایش روشن کنید و ترسش را بریزید.
۹) از تجارب دفعه قبل درس بگیرید: قبل از گرفتن وقت مجدد از آرایشگاه، فرزندتان را آماده کنید. بپرسید که دوست دارد شرایط چگونه باشد و تا حد امکان خواسته هایش را برآورده کنید. اگر لازم است می توانید خودتان هم با او موهای تان را کوتاه کنید.
۱۰) نوزادان و نوپایان را چگونه به آرایشگاه ببریم: موهای بلند الکتریسته ساکن دارند و می توانند وز شوند و فرزندتان را ناراحت کنند. پس موهای نوپایتان را زیاد بلند نکنید. موهای نوزاد آنقدر بلند نمی شود که به آرایشگاه احتیاج داشته باشید. می توانید خودتان در خانه جلوی موهای او را کوتاه کنید. از قیچی های خیلی تیز استفاده نکنید. موی نوزاد نرم است و قیچی های کاغذبری برای کوتاه کردن آنها مناسب اند. به علاوه برای اینکه فرزندتان نترسد می توانید وقتی خواب است این کار را انجام دهید.