انقلاب رایانه ای تفاوت های کمی و کیفی بسیاری در جهان نسبت به گذشته با خود به همراه آورده است و آن تبدیل جهان به یک دهکده واحد است. رایج ترین اصطلاح پدیده وابسته شدن به اینترنت با عنوان اعتیاد به اینترنت در نظر گرفته می شود که نوعی وابستگی رفتاری به اینترنت ایجاد می کند.
اعتیاد به اینترنت به عنوان اعتیاد رفتاری زمانی مشکل زا است که بتواند مشکلات اجتماعی، درسی، خانوادگی، روانشناختی و حتی فیزیولوژیکی برای کودک و نوجوان ایجاد کند و علاوه بر آن باعث تغییرات خلقی و عاطفی قابل ملاحظه گردد.
سوالی که در این جا پیش می آید این است که چرا استفاده از اینترنت می تواند نوعی وابستگی و اعتیاد رفتاری برای کاربر به وجود آورد؟!
اصولاً بعضی از سرگرمی ها به خاطر این که شکل استفاده شان طوری است که هر روز ادامه پیدا می کند و در واقع برای «کاربر» تازگی و عدم تکرار را به همراه دارد و در بسیاری از اوقات شکل پاداش دهنده برخی از بازی های رایانه ای باعث جذابیت استفاده از اینترنت شده است. یعنی این دو صفت تازگی و پاداش دهی باعث جذابیت استفاده روزمره از اینترنت مخصوصاً برای کودکان و نوجوانان شده است، به طوری که برای بعضی از بچه ها اختلالات روانی به همراه دارد.
از طرف دیگر پدیده هایی مانند زندگی در شهر های امروزی و کاهش روابط عمومی و والدین شاغل و مجموعه این پدیده ها، کودک و نوجوان را به سمت تفریحات انفرادی از جمله گذراندن چندین ساعت وقت در پای رایانه تشویق می کند. پس یکی از عادت های روزمره برای کودکان و نوجوانان استفاده از اینترنت است و حتی انجام ندادن این عمل برای «کاربر» نوعی نقص روزانه محسوب می شود.
باید توجه داشته باشیم که پرداختن به یک موضوع آن هم به صورت مکرر منجر به جلوگیری از فعالیت های روزمره مانند مدرسه، تحصیل و حتی مانع رشد سایر ابعاد روانشناختی فرد می شود یعنی وابستگی کودکان و نوجوانان به اینترنت در رشد شخصیت اجتماعی و در مدت زمان ارتباط با والدین چه از نظر عاطفی و چه تربیتی تاثیر می گذارد.
البته آنچه بیشتر در مسئله استفاده از اینترنت مشکل ساز شده استفاده افرادی است که استعداد وسواسی دارند. این نوع افراد به صورت شبانه روزی پای اینترنت می نشینند و از آنجا که تمام زندگی روزمره شان تحت تاثیر قرار می گیرد، عوارض آن به صورت فلج کننده ای در زندگی این افراد نمایان می شود. در این گونه موارد افراد به مشاوره، درمان دارویی و محدودیت های عمیق تری نیاز دارند، اما اغلب کودکان و نوجوانانی که به صورت مقطعی درگیر اینترنت می شوند، بیمار نیستند، بلکه چون استفاده از اینترنت متنوع و شکل پاداش دهی دارد، به شکل عارضه قسمتی از زندگی روزانه شان را تحت تاثیر قرار می دهد.
والدین باید راه استفاده درست از اینترنت را با استفاده از مدیریت زمان و مقید بودن به مدیریت زمان به کودکان آموزش دهند. در واقع والدین باید به کودکان خود آموزش دهند تا در چه ساعاتی و از چه سایتی استفاده کنند. همچنین ترکیب مقید کردن به پاداش و تنبیه (روانشناختی و فیزیکی) می تواند فرزندان را نسبت به استفاده از اینترنت شرطی کند چراکه در دنیای امروزی وجود و استفاده از اینترنت را هرگز نمی توان انکار کرد، بنابراین برای این که استفاده از آن حالت اعتیاد رفتاری و وابستگی پیدا نکند، بهتر است خانواده ها با استفاده از پاداش و تنبیه، پرداختن به این کار را مدیریت کنند چراکه محروم کردن موقت بخصوص برای فرزندان زیر 12 سال خیلی تاثیرگذار است.
در هر حال خانواده ها باید با جایگزینی چندین گزینه بازی و تفریح و گردش های خانوادگی و مدیریت زمان و نظارت دقیق، از وابستگی کودکان به اینترنت جلوگیری کنند زیرا اگر نظارت خانواده بر استفاده از این نوع ابزار صفر باشد، بسیار خطرناک است.
