مدرسه برای بسیاری از دانش آموزان استرس زا است . منابع استرس شامل عملکرد
تحصیلی ، واکنش های منفی معلم ، واکنش های منفی همسالان و خودپنداره ی
تحصیلی معیوب می شود. مواردی که در کودکان استرس ایجاد می کند شامل نمونه های زیر میشود :
• طبقه بندی کردن.
• رقابت در حیطه ی طبقه بندی ها.
• کمبود زمان.
• مشکل در سازگاری با محیط های جدید.
• نگرانی درباره ی کارهای کلاسی.
• تغییر محیط ( انتظارات متفاوت در خانه و همچنین توسط معلمان ).
• افزایش مشکلات محتوایی مطالب هنگام ورود کودک به مدرسه .
• نیاز به استفاده از تکنیک های خاص یادگیری.
• اضطراب عملکرد و امتحان .
• نگرانی درباره ی توافق با همسالان.
• ترس از انتخاب شدن در پایین ترین درجه در تیم و یا کاملا از تیم حذف شدن.
• ترس از متفاوت بودن از دیگران .
• ضرورت خودتنظیمی مستمر هیجانات و رفتار.
اضطراب
و توانایی مقابله موفقیت آمیز ، با استرس زاهای تحصیلی رابطه دارد و مشکل
در سازگاری اجتماعی و نیاز به گسترش روابط مثبت باعث اضطراب بیشتر می شود.
وقتی
دانش آموزان دچار استرس میشوند سعی می کنند که با آن مقابله کنند. مقابله
اشاره به تلاش برای مدیریت خواسته های محیطی خاصی دارد که استرس زا هستند
یا منابع یک فرد را تحت چالش قرار می دهند. مقابله ، مستلزم تفکر و عمل فرد
در حین استرس است و تحت تاثیر تفسیر فرد از موقعیت و الزامات آن موقعیت
قرار دارد.
مقابله دو کارکرد دارد: باعث تنظیم هیجانات جاری میشود و با
استرس زاها برای کاهش تاثیراتش روبرو میشود. از این رو تنظیم هیجان میتواند
پایه ای برای رفتار مقابله ای باشد. بسیاری از راهبردهای مقابله ای مثبت و
منفی مشخص شده اند.
به طور کل وقتی که دانش آموز با استرس مزمن رو به
رو میشود راهبردهای مقابله ای فعال منجر به بهبود سازگاری هیجانی میشوند.
شرایط اجتماعی – اقتصادی ( SES ) یک عامل است و دانش آموزانی که از نظر
اجتماعی – اقتصادی در سطوح مختلفی هستند ممکن است استرس زاهای مشابه را به
صورت متفاوتی احساس کنند.
راهبردهای مقابله ای که دانش آموزان استفاده
می کنند ممکن است بر طبق SES متفاوت باشد. دانش آموزانی که در شرایط
اجتماعی – اقتصادی (SES ) پایین تری قرار دارند در کل ممکن است تهدید های
غیرقابل کنترل بیشتری را تجربه کنند. مقابله با استرس غیرقابل کنترل سخت تر
از مقابله با استرس قابل کنترل است.
نظریات ، طبقات و انواع ابعاد
مقابله را تشریح کرده اند. یکی از این ابعاد شامل مقابله ی متمرکز بر هیجان
می شود. در اینجا فرد تلاش می کند تا با کاهش یا افزایش هیجاناتی که در
رابطه با عوامل استرس زا تجربه می شوند مقابله کند.
مثلا مقابله متمرکز
بر هیجان باید در جستجوی جنبه های مثبت موقعیت باشد. یک بعد دیگر مقابله ی
متمرکز بر مشکل میشود. در این مورد فرد سعی دارد تا با موقعیت های استرس زا
از طریق کاهش این موقعیت ها یا رفع تاثیرات این رویدادها رو به رو شود.
فرد
ممکن است این طور فکر کند که (( مطمئنا این بدترین چیزی نیست که میتوانست
اتفاق بیافتد اما من باید به دنبال کسی باشم تا در مورد این موضوع با او
صحبت کنم)). سومین بعد شامل مقابله اجتنابی است.
افراد ممکن است به شیوه های زیر درگیر مقابله ی اجتنابی شوند :
1. اجتناب از موقعیت
2. انکار چیزی که دارد اتفاق می افتد
3. ناامید شدن
4. فاصله گرفتن از خود
5. طفره رفتن از مشکل
6. درگیر شدن در فعالیت های نامربوط برای کاهش استرس .
همچنین
مقابله ی نزدیکی در برابر مقابله ی اجتنابی و مقابله ی درگیری در برابر
عدم درگیری در اینجاا مورد بحث قرار گرفته اند. در موقعیت های استرس زا
دانش آموزان نه تنها باید با خود استرس زاها مقابله کنند بلکه باید با
هیجانات مربوط به آن استرس زاها هم رو به رو شوند.
منبع : کتاب تنظیم هیجان کودک