سی دی های موتسارت را کنار بگذارید زیرا صدای آواز شما در رشد کودک تاثیر بیشتری دارد. حتی اگر صدای آواز شما عالی نیست، برای گوش های کودک مثل موسیقی است. تجربه هایی که با هیجان همراه باشند تاثیر عمیقی روی مغز می گذارند.
مادری که نوزادش را در آغوش می گیرد، به چشمان او نگاه می کند، برای او ترانه می خواند و به او محبت می کند سیناپس هایی را که برای رشد زبان، درک ریاضی و تفکر انتزاعی ضروری هستند، تقویت می کند.
حتی
در این سنِ کم، کودک در حال یادگیری صداهای گفتاری است. ترانه های ساده ای
که در سال اول زندگی برای کودک می خوانید ممکن است کودک را تشویق کنند تا
نخستین کلمات را به زبان آورد.
در چند روز اول زندگی، کودک را با موسیقی
آشنا کنید. موقعی که ترانه های شاد یا شعرهای کودکانه می خوانید، همراه با
ریتم شعر به آرامی به پشت کودک ضربه بزنید و دستان او را بگیرید و به او
یاد بدهید تا همراه با ترانه دست بزند.
در چند ماه اول زندگی، کودکان
بهتر می توانند صداهای با فرکانس بالا را تشخیص دهند. بنابراین، نوزاد به
صداهای زیر مثل موسیقی بهتر واکنش نشان می دهد.
خواندن ترانه هایی که با
حرکت بدن همراه هستند به کودک کمک می کند تا حواس مختلف مثل لامسه، بینایی
و شنوایی را با هم یکپارچه کند و در نتیجه، بهتر یاد بگیرد.
می توانید
یک ترانه را بارها برای کودک بخوانید اما بهتر است زیر و بمی و نحوۀ
خواندن ترانه را کمی تغییر دهید تا شنوایی کودک تقویت شود و بهتر بتواند
زبان را یاد بگیرد. این فعالیت موجب تقویت حافظۀ کودک نیز می شود زیرا کودک
وادار می شود ترانۀ قبلی را با ترانۀ جدید مقایسه کند.
• جغجغه کجاست؟ 1 تا 3 ماهگی
هدف: تقویت مهارت های جهت یابی صدا
نوزادان
در جهت یابی صداها مشکل دارند، یعنی نمی توانند منبع صدا را تشخیص دهند.
این فعالیت به تقویت مهارت های جهت یابی صدا کمک می کند.
فعالیت
جغجغه
را در فاصلۀ 30 سانتیمتری چهرۀ کودک به آرامی تکان دهید و سپس جغجغه را
آهسته دورِ سر کودک بچرخانید و قبل از اینکه دوباره محل جغجغه را تغییر
دهید کمی صبر کنید تا چشمان کودک روی جغجغه متمرکز شود.
• سروصدا کردن – 4 تا 5 ماهگی
هدف: بهبود هماهنگی دست و چشم، آموزش علت و معلول، تحریک مسیرهای موسیقیایی مغز
در
4 یا 5 ماهگی کودک می تواند اشیاء را دستکاری کند. بنابراین، می توان همۀ
اشیاء صدادار مثل جغجغه و جعبۀ موزیکال را در اختیار او قرار داد. کودک را
تشویق کنید تا با صدا آزمایش انجام دهد.
فعالیت
در حدود 9 ماهگی،
کودک عاشق طبل بازی می شود. کودک از قابلمه و قاشق برای طبل زدن استفاده می
کند. یک پیانوی اسباب بازی روی زمین بگذارید تا کودک بتواند با آن بازی
کند. هرچند این فعالیت ها ممکن است اعصاب شما را خرد کنند.
این تجربه
های موسیقیایی زودهنگام بسیار مهم هستند زیرا قانون علت و معلول را آموزش
می دهند و کودک را با ریتم ها آشنا می کنند. شنیدن و ساختن ریتم ها نه تنها
باعث می شود که کودک ریتم های موسیقی را بشناسد، بلکه به او کمک می کند با
ریتم های گفتار انسان نیز آشنا شود.
• کلمه را پیدا کن – 1 سالگی و بالاتر
هدف: بهبود مهارت های کلامی ، تقویت حافظه
در
حدود یک سالگی، وقتی که برای کودک ترانه های تکراری می خوانید، قسمتی از
ترانه را بخوانید و یک کلمه را جا بیندازید، سپس چند ثانیه صبر کنید و
منتظر بمانید تا کودک واکنش نشان دهد.
حتی پیش از اینکه کودک قادر باشد
کلمۀ جا افتاده را بیان کند، مغز او اشتباه را اصلاح می کند و کودک را
وادار می کند تا حافظه اش را به کار اندازد و کلمۀ جا افتاده را بیابد.
سرانجام
در یک تا دو سالگی کودک توانایی صحبت کردن را به دست می آورد و ممکن است
بتواند همراه با شما ترانه بخواند. خواندن شعر و ترانه به کودک کمک می کند
تا گفتار را تمرین کند و مهارت های کلامی خود را تقویت نماید.
فعالیت
در
حدود 18 ماهگی می توانید شعرهای تکراری بخوانید اما یک کلمه را با کلمۀ
دیگر عوض کنید تا مغز کودک بیشتر تحریک شود. مثلاً به جای یه توپ دارم قل
قلیه، بگویید: به خرس دارم قل قلیه. به کودک اجازه دهید تا واکنش نشان دهد و
بگوید: نه، توپ.
این فعالیت نه تنها حافظه را تقویت می کند، بلکه گوش کردن را که یک مهارت تحصیلی مهم است به کودک آموزش می دهد.
در
2 سالگی باید فعالانه همراه با کودک شعر بخوانید. شعرخوانی همراه با کودک
یا همراه با ضبط صوت باید به یک فعالیت روزانۀ لذت بخش تبدیل شود و رابطۀ
والدین با کودک را تقویت کند. در این سن، کودک به تدریج بر نخستین ابزار
موسیقی (یعنی صدای خودش) مسلط می شود.
پژوهشگران نشان داده اند کودکان سه ساله و بالاتر که به طور رسمی آموزش موسیقی دیده اند در زمینه های مختلف پیشرفت بیشتری می کنند.
کودکانی
که صداهای انسان به آنها آموزش داده شده است پیشرفت بیشتری از خود نشان می
دهند. نکتۀ مهم این است که بین گوش کردن به موسیقی و نواختن موسیقی تفاوت
زیادی وجود دارد.
آموزش رسمی موسیقی از 4 سالگی
در چهار سالگی، مهارت
دستی و ظریف حافظۀ کودک به حدی رشد یافته است که می تواند چگونگی نواختن
ساز را یاد بگیرد. اکنون زمان آن رسیده است که متناسب با سن کودک به او
آموزش رسمی موسیقی داده شود. به عبارت دیگر، معلمی پیدا کنید که بتواند
موسیقی را برای کودک لذت بخش کند.
آموزش موسیقی باید هر هفته حداکثر 45
دقیقه باشد و اگر کودک خسته یا کسل شد، جلسۀ آموزش موسیقی باید زودتر تمام
شود یا به کودک اجازه داده شود تا در اوقات فراغت، موسیقی تمرین کند.
منبع: هوش کودک خود را تا 30 نمره افزایش دهید.
