درباره منحنی رشد کودکتان و استانداردهای آن چه میزان اطلاع دارید ودر چه مواقعی باید برای منحنی ها و نمودارهای آن نگران باشید.
تمام کودکان کارت رشدی دارند که پزشک و مادر
به کمک آن می‌توانند رشد وزنی و قدی کودک را بررسی کنند. گاهی نمودار وزنی
کودکان به خوبی صعودی بالا می‌رود، اما گاهی پیش می‌آید که نمودار، افقی یا
رو به پایین است. به کارت رشد فرزندتان نگاهی بیندازید و این مطلب را تا
انتها بخوانید:
توقف رشد گاهی طبیعی است!
2 ماه پیش برای چکاپ فرزندم به متخصص کودکان مراجعه کرده بودم. پزشک گفت که
رشد وزنی پسرم بسیار عالی است و نمودارش صعودی بالا می‌رود. اما این بار
که مراجعه کردم وزن او هیچ تغییری نکرده و حتی 100 گرم از وزن قبلی
پایین‌تر آمده بود! تعجب کردم و نگران شدم. به خورد و خوراک او می‌رسیدم و
دلیل توقف رشد را نمی‌توانستم درک کنم. متخصص اطفال در عین حال که دادن
برخی مواد غذایی را توصیه می‌کرد، گفت: «جای نگرانی نیست. توقف رشد در
کودکان امری عادی و طبیعی محسوب می‌شود. تمام کودکان در برخی دوره‌ها دچار
توقف و حتی کاهش وزن می‌شوند. مثلا اغلب نوزادان بعد از تولد 200 تا 400
گرم یعنی حدود 10 درصد از وزن حین تولدشان را از دست می‌دهند. دلیل آن هم
کاهش میزان دریافت کالری و افزایش فعالیت دستگاه گوارش است. تقریبا 10 روز
بعد از تولد نوزاد وزن حین تولد خود را بازمی‌یابد. حول و حوش 3 ماهگی تا
یک سالگی، روزانه 20 تا 30 گرم یعنی حدود 300 تا 700 گرم در ماه به وزن
نوزاد اضافه می‌شود. افزایش وزن ادامه خواهد داشت تا به حدود 2 کیلوگرم در
سال برسد. برخی والدین با خود فکر می‌کنند 2 کیلوگرم اضافه وزن طی 2 سال
بسیار کم است در حالی که این وزن کاملا نرمال محسوب می‌شود.»
آیا وزن فرزندتان نرمال است؟
بهترین روش برای کنترل وزن کودک استفاده از کارت رشد است. تمام والدین لازم
است فرزندشان را ابتدا در هر ماه و بعد از یک سالگی هر 2 ماه برای چکاپ
نزد متخصص اطفال ببرند تا نمودار وزنی و قدی او رسم شود. بعد از تولد در
بیمارستان معمولا نوزاد هر روز وزن می‌شود. در صورتی که نمودار رشد وزنی
نوزاد مناسب باشد بعد از رفتن به خانه کافی است والدین هر ماه تا 6 ماهگی
فرزندشان را در مطب پزشک وزن کنند و اگر همچنان رشد نوزاد خوب بود می‌توان
او را در 9 ماهگی و دوباره در 12 ماهگی وزن کرد. اما اگر وزن حین تولد
نوزاد پایین باشد یا رشد وزنی او متناسب نباشد ابتدا هر هفته و بعد هر ماه
باید کودک را وزن کرد. لازم است رشد کودک زیر نظر گرفته شود تا نمودار رشد
به حد نرمال برسد. اشاره به این نکته ضروری است که هر کودکی میزان رشد
مخصوص به خود را دارد و کافی است نمودار رشد او روی منحنی رشد رو به بالا
باشد و افقی یا رو به پایین نشود.
اگر منحنی افقی یا رو به پایین بود
در صورتی که منحنی رشد کودک افقی یا روی پایین شد اولین سوالی که مطرح
می‌شود نحوه تغذیه کودک است. اگر کودک شما شیرمادر می‌خورد سوال اینجاست که
مادر به اندازه کافی شیر دارد. این حرف به آن معنی نیست که بدن مادر به
اندازه شیر تولید نمی‌کند بلکه لازم است مراحل و میزان شیردهی و فواصل آن
بررسی شود. در صورتی که فواصل شیردهی کافی و کوتاه است مسئله مک زدن نوزاد
به میان می‌آید. گاهی شیرخوار به‌خصوص اگر دچار کم‌وزنی باشد یا نارس به
دنیا آمده باشد به درستی سینه مادر را به دهان نمی‌گیرد و چون به اندازه
کافی شیر نمی‌نوشد نمودار رشد او رو به پایین است. اگر شیرخوار تغذیه
تکمیلی را آغاز کرده و مادر از میزان تغذیه او راضی است، اما نمودار رشد
افقی شده نباید چندان نگران بود زیرا بعد از مدتی نمودار رشد دوباره رو به
بالا خواهد شد. این مسئله در مورد کودکانی که راه رفتن را آموخته‌اند و
مرتب در حال کنجکاوی برای شناخت دنیای اطرافشان هستند یا کودکانی که
می‌خواهند مستقل غذا بخورند نیز صدق می‌کند. به مرور و با گذشت چند ماه
دوباره نمودار رشد وزنی این کودکان رو به بالا خواهد شد. اما اگر برای چند
هفته نمودار رشد وزنی در کنار رشد قدی کودک دچار افت شد لازم است حتما با
متخصص اطفال مشورت کنید. گاهی برخی بیماری‌ها جلوی رشد کودکان را می‌گیرند.
معمولا پزشک در این شرایط ابتدا وضع مزاجی و صحت کارکرد دستگاه گوارش کودک
را چک می‌کند .
بیماری‌‌های شایع مسبب توقف رشد
از 6 ماهگی به بعد ممکن است کودک به گلوتن عدم تحمل نشان دهد. معمولا از
این سن به بعد شیرخوار خوردن بیسکویت و نان را آغاز می‌کند و در صورتی که
مبتلا به عدم تحمل گلوتن باشد دچار بیماری کولیاک است که با یک آزمایش خون و
آندوسکوپی مشخص می‌شود. از جمله علائم این بیماری نیز اسهال شدید است که
سبب کاهش وزن و عدم رشد قدی او می‌شود. غیر از عدم‌تحمل گلوتن ممکن است
آلرژی به پروتئین شیر گاو نیز سبب توقف و افت وزن کودک شود. آلرژی معمولا
همراه با علائمی مانند اگزما و مشکلات گوارشی قابل توجه مانند تهوع و اسهال
همراه است. در صورتی که رشد وزنی و قدی کودک متوقف شود ممکن است پزشک او
را از نظر عفونت ادراری نیز چک کند. در صورتی که افت نمودار وزن در 3 ماهه
اول زندگی نوزاد رخ دهد، مراجعه هر چه سریع‌تر به پزشک و بررسی علت این
مسئله اورژانسی است اما بعد از این سن لازم است قدم به قدم تمام مسائل و
بیماری‌ها چک شوند تا مشخص شود دلیل افت نمودار وزنی کودک چیست.
منبع
